Ściana to przegroda dzieląca przestrzeń w budynku na mniejsze pomieszczenia oraz oddzielająca środowisko zewnętrzne od wewnętrznego. Już z samej definicji wynika pierwsza klasyfikacja – na ściany zewnętrzne oraz wewnętrzne.
Rodzaje ścian zewnętrznych:
- konstrukcyjne przenoszą obciążenia dachów, balkonów czy stropów (tzw. obciążenia pionowe) oraz obciążenia poziome związane z warunkami atmosferycznymi (np. wiatr) i przekazują je na fundamenty. Ściany konstrukcyjne są ścianami nośnymi.
- osłonowe stanowią wypełnienie konstrukcji nośnej, a ich jedynym obciążeniem jest własny ciężar w obrębie poszczególnej kondygnacji. Ściany osłonowe są ścianami nienośnymi.
- samonośne to ściany, które przenoszą wyłącznie własny ciężar. Nie obciąża ich waga stropów.
Rodzaje ścian wewnętrznych:
- konstrukcyjne przenoszą obciążenia od stropów i przekazują je na fundamenty. Ściany konstrukcyjne są ścianami nośnymi.
- działowe dzielą większe pomieszczenia na mniejsze. Przenoszą wyłącznie swój ciężar oraz ewentualne siły poziomie (takie jak gwałtowne oparcie się człowieka), stanowią obciążenie dla stropu.
Budowa ścian zewnętrznych trójwarstwowych.
Elementy budujące ścianę zewnętrzną trójwarstwową to:
- wewnętrzna warstwa konstrukcyjna,
- warstwa izolacyjna,
- zewnętrzna warstwa elewacyjna.
Warstwa wewnętrzna odpowiedzialna jest za przejmowanie obciążeń od dachów, balkonów i stropów (w przypadku zewnętrznej ściany nośnej) lub usztywnienie konstrukcji budynku (w przypadku nienośnej ściany zewnętrznej). Elewacyjna warstwa zewnętrzna przenosi swój ciężar i uczestniczy w przenoszeniu sił wiatru (proporcjonalnie do swojej wytrzymałości i sztywności), w przypadku ścian w piwnicy przenosi siły od parcia gruntu. Pełni także funkcję ochronną przed wpływem warunków atmosferycznych na warstwę izolacyjną.
Zarówno ściana zewnętrzna, jak i wewnętrzna połączone są przy pomocy kotew. Część sił poziomych kotwy przenoszą na wewnętrzną warstwę, tym samym zabezpieczając warstwę elewacyjną przed uszkodzeniem. Łączniki powinny być równomiernie rozłożone na całej powierzchni ściany. Ich rozstawienie w poziomie i pionie powinno przebiegać zgodnie ze szczegółowo opisanymi normami. By uniknąć uszkodzeń, nie należy sztywno łączyć warstwy zewnętrznej z wewnętrzną – doprowadzi to do ograniczenia swobody ruchów termicznych, powstających na skutek wysokich temperatur i nagrzewania się otoczenia.
Materiały tworzące ściany
Do stworzenia warstwy zewnętrznej i wewnętrznej ściany wykorzystuje się:
- elementy ceramiczne,
- elementy wapienno-plastikowe (silikatowe),
- beton komórkowy.
Warstwa izolacyjna powstaje z płyt z wełny mineralnej i płyt styropianowych. Grubość izolacji cieplnej musi być dobrana do budynku tak, by w efekcie spełnił wymagania normy cieplnej. To właśnie warstwa izolacyjna odpowiada za ciepłochronność w ścianach trójwarstwowych, dlatego pozostałe elementy ściany mogą być wykonane z materiałów o gorszych właściwościach termoizolacyjnych. By zapobiec powstawaniu mostków termicznych, ściany wewnętrzne i stropy powinny stykać się jedynie z wewnętrzną warstwą zewnętrznej ściany.
Ocieplanie wełną mineralną jest nierozłącznie związane z wentylacją, ponieważ umożliwia ona odprawowanie wilgoci. Wilgoć może się pojawić na skutek zmoknięcia warstwy elewacyjnej (np. podczas deszczu) lub w efekcie kondensacji pary wodnej, która przenikła przez wewnętrzną warstwę. Należy umożliwić w szczelinie wentylacyjnej przepływ powietrza, np. przez specjalne otwory umieszczone u góry i na dole ściany.
Nowe budownictwo charakteryzuje się wznoszeniem obu warstw muru jednocześnie, przy zachowaniu różnicy do 50 cm na poszczególnych poziomach. W taki sposób buduje się ściany ze styropianową izolacją nakładaną dwuwarstwowo, z przesunięciem styków obu warstw. Przy ociepleniu z wełną mineralną buduje się ścianę dwuetapowo. Pierwszy krok to wzniesienie warstwy konstrukcyjnej, następny to mocowanie ocieplenia specjalnymi kotwami, na koniec stawia się ściankę elewacyjną. Dzięki temu możliwe jest szczelne ułożenie wełny przy jednoczesnym utrzymaniu jednakowej szerokości wentylacyjnej szczeliny na całej powierzchni ściany.
