Wentylacja mechaniczna

Jedną z ważniejszych cech każdego budynku jest szczelność przegród budowlanych i ich połączeń. Jeśli jest na wysokim poziomie, minimalizuje straty ciepła, umożliwia prawidłowe funkcjonowanie systemów wentylacyjnych i eliminuje zagrożenia związane z zawilgoceniem przegród. Wentylacja, czyli proces wymiany powietrza, powinien przebiegać w wyznaczonych miejscach, nie przez nieszczelności w przegrodach czy szczeliny.

Stolarka otworowa to istotne elementy przegród budowlanych w zakresie szczelności budynku. Przez okna i drzwi powinno przepływać świeże powietrze, ale wyłącznie w regulowany sposób – dzięki temu zapewniony jest właściwy mikroklimat w pomieszczeniach, bez powodowania szkód budowlanych.

Przepuszczalność, a szczelność

Przepuszczalność powietrza jest ściśle zależna od szczelności okien i stanowi jedną z ważniejszych właściwości stolarki otworowej. Im jest większa, tym produkty przepuszczają mniej powietrza. Powiązane są z nią także inne cechy stolarki, takie jak termoizolacja i izolacyjność akustyczna. To one określają walory użytkowe i właściwości, które mogą ulec zmianie w trakcie użytkowania stolarki – szczególnie przez oddziaływanie warunków atmosferycznych i zmianę klimatu wewnętrznego.

Wspomniane zmiany mogą być mniejsze lub większe, zależy to od materiałów poszczególnych elementów i rodzaju konstrukcji. Zmiany wynikają w dużej mierze z odkształceń spowodowanych zmianami temperatur oraz wilgotnością powietrza. To, jaki wpływ na właściwości funkcjonalno-użytkowe stolarki otworowej będą mieć czynniki klimatyczne, określają badania przepuszczalności powietrza.

Definicja przepuszczalności powietrza określa ją jako wielkość przepływu powietrza przez zamocowane i zamknięte drzwi lub okno, spowodowanego różnicą ciśnień po stronach wewnętrznej i zewnętrznej wyrobów. Odnosi się do powierzchni wyrobu w metrach kwadratowych i długości linii stykowej skrzydła drzwiowego, skrzydła okiennego, ościeżnicy bądź wypełnienia, mierzonej w metrach od wewnętrznej strony powierzchni. Wyrażana jest m3/h.

Przepuszczalność drzwi i okien podlega badaniom i klasyfikacji w oparciu o normy:

  • PN-EN 1026:2001 Okna i drzwi. Przepuszczalność powietrza. Metoda badania,
  • PN-EN 12207:2001 Okna i drzwi. Przepuszczalność powietrza. Klasyfikacja.

Prawidłowa cyrkulacja powietrza w pomieszczeniach

Odpowiednia wentylacja pomieszczeń to podstawowy warunek komfortu oczekiwanego przez mieszkańców. Bez tego nie ma możliwości stworzenia właściwego mikroklimatu w mieszkaniu. Niewiedza na temat prawidłowej wentylacji prowadzi do pogorszenia się stanu technicznego pomieszczeń, co negatywnie wpłynie na stan zdrowia domowników. Z czasem pojawi się pleśń i grzyby, a konsekwencją tego są choroby i konieczność przeprowadzenia często kosztownych remontów.

Przeważnie w polskim budownictwie mieszkalnym występuje tylko jeden system wentylacji – wentylacja grawitacyjna, zwana także naturalną. Polega ona na napływie świeżego powietrza przez nieszczelności stolarki otworowej. Zużyte powietrze usuwane jest z pomieszczeń w naturalny sposób przez wywiewne klatki wentylacyjne, umiejscawiane zazwyczaj w łazience, ubikacji i kuchni. Naturalny system wentylacji skuteczny jest jedynie przy nieszczelności wyrobów otworowych.

Przełom lat 80. i 90. XX wieku to wprowadzenie na rynek okien i drzwi charakteryzujących się wysoką szczelnością. Wymiana starej stolarki na nową skutkowała pogorszeniem jakości powietrza w pomieszczeniach. Stąd też w sprzedaży zaczęły pojawiać się wyroby otworowe z kontrolowaną szczelnością. W zamkniętych pomieszczeniach powietrze ulega zużyciu na skutek oddziaływania wielu różnych czynników, związanych z wyposażeniem pomieszczeń i ich funkcją. Wilgoć powstaje także przez oddychanie i parę wodną, wytwarzającą się podczas gotowania, w trakcie suszenia i kąpieli. Ściany i wyposażenie pomieszczeń wilgotnieją, a spalanie gazu w powietrzu o niewielkiej zawartości tlenu często prowadzi do wytworzenia się trującego tlenku węgla, niebezpiecznego dla życia mieszkańców.

Wentylacja przede wszystkim

Nawet przy niezwykle szczelnych oknach wentylacja pomieszczeń jest możliwa. Wystarczy regularnie otwierać okno i wpuszczać do wnętrza świeże powietrze. Nawet uchylenie małego skrzydła okiennego umożliwia przelot powietrza. Wiele osób nie robi tego, bojąc się przeciągów, strat ciepła czy zakłóceń działania zaworów termostatycznych grzejników i kaloryferów, jednak wietrzenie nie jest takie złe, jakim je opisują.

Intensywne i szybkie wietrzenie przy ustawieniu głowic termostatycznych na jak najniższej pozycji nie powinno spowodować wyczuwalnej ucieczki ciepła. Lepiej pozwolić części zużytego powietrza opuścić pomieszczenia, tym bardziej że taka strata powietrza potrzebna jest do późniejszego ogrzewania.

Nie zmienia to faktu, że o wiele bezpieczniejszym i bardziej komfortowym sposobem jest odpowiednia stolarka okienna. Wentylacja to nic innego jak usunięcie zużytego powietrza i zastąpienie go świeżym. Jest to niezbędne i konieczne dla zdrowia i komfortu domowników. By wentylacja była skuteczna, w pomieszczeniach musi nastąpić prawidłowa cyrkulacja powietrza. Świeże powietrze w niewielkim, kontrolowanym strumieniu powinno napływać nieustannie do pomieszczeń, a umożliwia to konstrukcja nowoczesnej stolarki otworowej, wyposażona w odpowiednie urządzenia wentylacyjne.